Kredi kartları alarm veriyor!
Birol BOZKURT
Kredi kartında alarm zilleri çalıyor. Bireysel kredi faiz oranlarının artması, aylık taksitlerin artması ve krediye erişimde yaşanan zorluklar vatandaşları kredi kartlarına yöneltti.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre 13 Ocak 2023 haftasında 462 milyar 866 milyon lira olan bireysel kredi kartı hacmi, 12 Ocak 2024 haftasında yüzde 157,63 artarak 1 trilyona ulaştı. 192 milyar lira. Bu artış yaklaşık 729 milyar liralık hacim artışı anlamına geliyor. Bankacılar, kredi kartlarındaki hızlı artışa karşı önlem alınması gerektiği uyarısında bulunurken, kredi kartı limitleri ve taksit sayılarına ilişkin yeni düzenlemelerin yapılabileceğini söylüyor.
Bu bağlamda BDDK’nın dün aldığı karar bu yönde atılan ilk adımlardan biri oldu. BDDK tarafından yapılan düzenlemeye göre bankalar, doğrulanabilir onay veya talep olmaksızın, kredi hesabı da dahil olmak üzere gerçek kişiler adına hesap açamayacak veya kredi hesabının limitini artıramayacak. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Aralık ayı verilerine göre, kartlı ödeme tutarı Aralık ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 116 artarak 978,3 milyar TL’ye ulaştı.
Kredi kartlarıyla 818,2 milyar TL kart ödemesi yapılırken, banka kartlarıyla 142,6 milyar TL, ön ödemeli kartlarla ise 17,5 milyar TL ödeme yapıldı. Kredi kartıyla yapılan ödemelerde geçen yılın aynı dönemine göre artış oranı yüzde 124, banka kartıyla yapılan ödemelerde yüzde 78, ön ödemeli kartlarla yapılan ödemelerde ise bu oran yüzde 128 oldu. Mağazada yapılan her 4 kartlı ödemeden 3’ü temassız yapıldı. Online kartla ödeme 278 milyar TL’ye ulaştı.
Toplam kredi kartı sayısı 120 milyona yaklaştı
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) Aralık ayı verilerine göre Aralık ayı itibarıyla Türkiye’de kredi kartı sayısı 117,7 milyon, banka kartı sayısı 189,5 milyon, ön ödemeli kart sayısı ise 90,0 milyon oldu. Aralık 2022 ile karşılaştırıldığında kredi kartı sayısında yüzde 18, banka kartı sayısında yüzde 12, ön ödemeli kart sayısında ise yüzde 26 artış yaşandı. Toplam kart sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 artarak 397,2 milyona ulaştı.
Bireysel kredi kartı hacminin 729 milyar 591 milyon lira arttığı 13 Ocak 2023-12 Ocak 2024 döneminde konut, taşıt ve tüketici kredileri toplamı 1 trilyon 525 milyar 240 milyon TL’ye ulaştı. net artış ise 417,9 milyar lira oldu. Kasım ayı itibarıyla 1 trilyon 470,1 milyar liraya ulaştı. Bireysel kredi kartı borçlarındaki rekor artışa rağmen toplam tüketici kredilerindeki artış yüzde 37,73 ile enflasyonun oldukça altında kaldı. Bu kapsamda en büyük payı yüzde 992,5 milyarla tüketici kredileri, 437,6 milyar lirayla konut kredileri aldı. Toplamda küçük bir paya sahip olan taşıt kredileri ise 95,1 milyar liraya yükseldi.
Bireysel borçlanma 2,7 trilyonu aştı
Bireysel kredi kartı borçları ile tüketici kredilerinin toplamından oluşan bireysel borç bakiyesi ise söz konusu dönemde yüzde 73,07 artışla 2 trilyon 717,7 milyar liraya ulaştı. 2023 yılı başında ve sonunda söz konusu hacim 1 trilyon 570 milyar lira seviyesindeydi.
Bankalar onay almadan limit artıramayacak
Kredi kartlarında rekor artışa yönelik ilk adım dün geldi. BDDK tarafından yapılan düzenlemeye göre mevduat ve iştirak bankaları, doğrulanabilir onay veya talep olmaksızın, kredi hesabı da dahil olmak üzere gerçek kişiler adına hesap açamayacak veya kredi hesabının limitini artıramayacak. Düzenlemeye göre kredi hesap limitlerinin azaltılması durumunda hesap sahibine bilgi verilecek. Yenilenen hesaplar bu fıkra kapsamında hesap açılışı sayılmayacaktır. BDDK, yönetmelikte yapılan düzenleme kapsamında mevduat, katılım fonu, emanet ve alacak hak sahiplerini hesaplarının kapatılacağı konusunda uyarma zorunluluğunda halen 250 TL ve üzeri olarak uygulanan limitin de değiştirilmesine karar verdi. başvurulmaması halinde TMSF’nin görüşü alınarak Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilecektir. yetkili olacaktır.
